De roep om arbeidsparticipatie en financiële onafhankelijkheid van vrouwen is simpelweg een symptoom van de cultuur en tijd waarin wij leven. Dat zegt Shannon Hayes in haar boek Radical Homemakers.

In de dertiende eeuw bestónd er niet eens een werkverdeling gebaseerd op het geslacht, of een salarisstrookje: man en vrouw zorgden sámen voor huis en haard en waren zelfvoorzienend en onafhankelijk.

Pas door de komst van de industriële revolutie gingen mannen buitenshuis werken voor een salaris, en ontstond de scheiding tussen 'mannenwerk' en 'vrouwenwerk'.

Van producent naar consument

Door de industrialisatie werden huiselijke vaardigheden vervolgens vervangen door ingekochte producten, zuinigheid door inkomen, en tijd door tijdbesparende producten. Het werk van de huisvrouw werd uitgehold, haar bestaan werd leeg, en de oplossing zou liggen in werk buitenshuis.

En het werk dat bleef liggen in haar afwezigheid, werd gecompenseerd door consumeren: makkelijke maaltijden, een werkster, kinderopvang etc. Menigeen raakte verstrikt in de 'two income trap' met als gevolg 'hypotheekziekte'.

Financiële onafhankelijkheid 'über alles'!

Financiële onafhankelijkheid werd het toverwoord, en de sleutel tot geluk en vrijheid. Maar de blinde verering van arbeidsparticipatie en salaris is slechts een symptoom van het zogenaamde empire paradigma, waarin persoonlijke economische macht het hoogste streven is, aldus Shannon Hayes.

De valse belofte van financiële onafhankelijkheid

Maar wie afhankelijk is van zijn salaris, is afhankelijk van zijn baas en het bedrijf waarvoor hij werkt!

Een schrijnend voorbeeld hiervan zijn de Amerikaanse predikant, de Wallstreet zakenman, en de dakloze die nu gezamenlijk hun soep lepelen in een gaarkeuken. Eerstgenoemden raakten hun baan en vervolgens hun huis kwijt. Hun financiële onafhankelijkheid bleek een luchtkasteel.

Echte vrijheid ligt volgens Shannon Hayes in:

'Zeggenschap hebben over je eigen tijd, en die bereik je door zuinig te leven, huishoudelijke vaardigheden te benutten, en te consuminderen.'

Heleen Mees

Terwijl feministes als Heleen Mees ervoor pleiten nóg meer zaken uit handen te geven, zoals koken, verzorging van huisdieren, schoonmaken en kleding wassen, om zo vrij te zijn om buitenshuis te gaan werken voor een salaris, pleiten de Radical Homemakers er juist voor meer zélf te doen.

Van consument weer producent: de weg naar echte vrijheid

Door van consument weer producent te worden, of in ieder geval mínder te consumeren, word je salaris minder belangrijk en ben je echt onafhankelijk. Niet de schijnvrijheid van een salaris dat iemand anders je geeft, maar de vrijheid dat je jezelf kunt redden.

Dan blijken geluk en vrijheid inderdaad niet te koop, maar gewoon in jezelf te zitten.

Zie ook het boek van Aad Actief en Gevonden geld van Annemarie van Gaal.