In John de Mols realityprogramma Utopia, woont een groep onbekenden een jaar lang samen. Van te voren kenden ze elkaar niet, en nu moeten ze samenwerken aan een Utopia. Een utopische, ideale samenleving.

Discipline in Utopia

Eén van de bewoners is professioneel worstelaar Emiel. Hij is bevriend met Ruud, die voortdurend (flauwe) grappen uithaalt. Maar op een dag gaat Ruud te ver. En na veel wikken en wegen tikt Emiel hem op de vingers door op hem te stemmen. Een stem van je medebewoners betekent kans op een gedwongen vertrek uit Utopia.

‘Ik kan dit toch niet laten gaan?’verzuchtte Emiel gekweld.

De waarde van discipline

Dit voorval is een mooie illustratie van de waarde van discipline. Maar ook de weerzin en huivering die discipline bij veel mensen oproept.  Lange tijd werd discipline geassocieerd met onderdrukking en machthebbers die anderen hun wil opleggen. En W.O.II was een schrijnend voorbeeld van de schaduwzijde van discipline.

In haar boek Discipline schrijft Marli Huijer (bijzonder hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universit Rotterdam) echter dat we discipline moeten koesteren. Juist in omstandigheden waarin we een grote mate van vrijheid hebben.

1. Discipline beschermt. Tegen hebzucht, tegen luiheid, tegen niet kunnen stoppen met werken, tegen het breken van beloftes enz.
2. Discipline helpt ons dingen te bereiken. Zoals een goede gezondheid door de discipline dagelijks voldoende te bewegen. Of om een nieuwe taal te leren.
3. Discipline helpt ons relaties met elkaar op te bouwen en in stand te houden. We stellen grenzen aan elkaars gedrag.

Persoonlijke discipline aangeleerd in de opvoeding

Met hoe meer mensen en dingen je te maken hebt, hoe groter het belang van (zelf)discipline, aldus Huijer. Persoonlijke discipline wordt voor een belangrijk deel gevormd door de opvoeding. Ouders leggen hun kinderen grenzen op, en het kind internaliseert die grenzen. Zo leert het kind zichzelf te beheersen en te controleren.

Maar in de jaren 60 en 70 werd discipline steeds minder populair onder ouders. Veel kinderen krijgen daardoor geen discipline meer mee!

Gelukkig is er dan relationele discipline: de uitbesteding van discipline aan mensen of dingen, zoals een app! Andere mensen kunnen grenzen aangeven, en zo de kloof tussen mensen met, en mensen zonder discipline dichten.

Dat zie je dus gebeuren in Utopia.

Wil je meer lezen over Discipline?

Discipline is voor 21.90 te koop bij bol.com.

Wat voor rol speelt discipline voor jou in je eigen leven, en in de opvoeding van je kinderen?