Dat is de belangrijkste boodschap van psychologe Laura Batsra in haar boek met de prikkelende titel: Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen.

In heldere taal legt Laura Batstra uit wat ADHD níét is, wat het wél is, welke misverstanden erover bestaan en dat de farmaceutische industrie grote belangen heeft bij ADHD als psychiatrische stoornis waarvoor zij de medicatie produceren!

ADHD is niet een psychiatrische aandoening

De farmaceutische industrie heeft ADHD als psychiatrische aandoening ‘in de markt gezet’ en gepromoot, en is daar zeer succesvol in geweest. Veel leken, maar ook deskundigen denken mede dankzij de farmaceutische industrie, dat ADHD te maken heeft met een probleem rechtsvoor in de hersenen en dat medicatie dit probleem oplost door een stofje aan te vullen of ‘de rem te laten werken’. De farmaceutische industrie biedt vervolgens de oplossing in de vorm van o.a. Ritalin.

Maar er is helemaal geen bewijs dat de hersenen van kinderen met de diagnose ADHD anders zijn dan van ‘gezonde’ kinderen. En dat een kind beter gaat opletten op school omdat hij Ritalin slikt is geen bewijs dat hij voor die tijd een tekórt had aan dopamine. Laura Batstra legt dit als volgt uit: Als je hoofdpijn hebt, en je slikt een paracetamol tegen de pijn, dan wil dat toch ook niet zeggen dat de hoofdpijn veroorzaakt werd door een tekort aan paracetamol?’

Twee misverstanden over ADHD in een kinderliedje

In onderstaand kinderliedje van Kinderen voor Kinderen zitten meteen in het eerste couplet al twee bekende misverstanden over ADHD! Het idee dat je er mee geboren wordt en het idee dat ADHD betekent dat je een stofje in je hersenen mist.

8 feiten over ADHD volgens Laura Batstra op een rij

1. Je wordt niet geboren met ADHD, hoogstens met een ‘aanleg tot’ die afhankelijk van de omgeving tot uiting komt
2. ADHD is niet het gevolg van een kleinere hersenomvang
3. ADHD is geen neurobiologische stoornis: er is geen enkel breinkenmerk, lichamelijk kenmerk, neurologisch kenmerk of gencombinatie die ADHD-ers onderscheid van niet-ADHD-ers.
4. ADHD verdwijnt meestal bij het opgroeien, hoewel de functioneringsproblemen wel vaker blijven bestaan
5. ADHD is niet de oorzaak van hyperactivitiet, impulsiviteit, beperkte concentratie en functioneringsproblemen. ADHD is de samenvattende naam die deze gedragen omschríjft, maar niet verklaart. Er is niet zoiets als een onderliggende ziekte die resulteert in het ongewenste gedrag. Je zegt immers niet: ‘Ik ben vrijgezel, daarom ben ik niet getrouwd,’ of ‘Ik ben een schreeuwlelijk, daarom schreeuw ik zo.’ Net zo min kun je dus zeggen: ‘Ik heb ADHD, en daarom ben ik zo druk.’
6. Er is geen bewijs dat ADHD een ziekte is
7. Het enige dat medicatie kan is ADHD-gedrag tijdelijk onderdrukken
8. Ouder en -leerkrachttrainingen zijn waardige alternatieven voor medicatie: de effecten zijn vergelijkbaar

ADHD: de meest voorkomende kinderpsychiatrische diagnose

In 2007 steeg het aantal meisjes dat gediagnosticeerd werd met maar liefst 40%, en in het eerste half jaar van 2008 met 33%. Bij jongens was de toename resp. 43 en 23%. Met het aantal diagnoses steeg ook het medicijngebruik. Dankzij inspanningen van de farmaceutische industrie maakten meisje een grote inhaalslag. Batstra: 

‘Met de komst van het aandachtszwakke subtype van ADHD, kwamen ook rustige, dromerige meisjes in aanmerking voor de diagnose: een kans voor de famaceutische industire om de markt voor haar pillen uit te breiden.’

Inmiddels heeft de farmaceutische industrie de volwassenen in het vizier als potentiële doelgroep. Batstra: ‘Hun wordt onterecht wijsgemaakt dat ADHD hun problemen verklaart en medicatie hun problemen zal oplossen.‘

De dubieuze rol van de farmaceutische industrie

De rol van de farmaceutische industrie is schokkend. Zij hebben er belang bij dat ADHD als crhonische neurobiologische stoornis gezien wordt, en hebben de ‘ziekte’ op allerlei manieren gepromoot.

Volgens Batstra zijn de effecten van medicatie beperkt. Ze verminderen weliswaar op de korte termijn hyperactiviteit, impulsivititeit en concentratieproblemen, maar verbeteren het sociale functioneren niet. En het belangrijkste: medicatie kan hooguit twee tot drie jaar ongewenst ADHD-gedrag onderdrukken!

ADHD is een gedragsprobleem, niet een psychiatrisch probleem dat medicatie behoeft

Laura Batstra benadrukt keer op keer dat ze de problemen van ouders en leerkrachten niet wil bagatelliseren, en dat het gedrag dat steeds vaker en sneller ADHD wordt genoemd inderdaad een groot probleem is.

‘Maar,’ zegt zij, ‘ADHD is een gedragsprobleem, en daarmee hoef je niet naar de dokter, maar naar een psycholoog of orthopedagoog. Ouders wordt echter wijsgemaakt dat ze hun kind tekort doen als ze geen medicatie geven. ‘

‘Ouders en leerkrachten worden massaal verkeerd voorgelicht – door de farmaceutische industrie, door oudervereniging Balans, en door professionals die voorbijgaan aan bepaalde wetenschappelijke inzichten. En de farmaceutische industrie profiteert daar volop van.’

Geen medicatie maar gedragstherapie

Uit onderzoek is gebleken dat 30% van de kinderen met een ADHD-diagnose profiteert van een neppil, simpelweg omdat hun ouders en leerkrachten anders tegen hun gedrag gingen aankijken en ze anders benaderden. Hieruit blijkt dat de rol van de omgeving van grote invloed is!

Ouder- en leerkrachttrainingen zijn dan ook waardige alternatieven voor medicatie: de effecten zijn vergelijkbaar. Alleen vragen ze meer tijd.

Dubieuze dieetclaim van Lidy Pelsser

Ook bij het dieet van Lidy Pelsser dat voor een vermindering van de kerngedragingen van ADHD zou zorgen, en een alternatief voor medicatie zou zijn, heeft Batstra haar twijfels. Zij vindt dat er veel valt aan te merken op zowel het dieet als het onderzoek ernaar, en oppert als mogelijke alternatieve verklaring voor de zogenaamde effectiviteit van het dieet dat kinderen simpelweg minder energie hebben door minder, en eenzijdig voedsel!

‘En,’ merkt ze fijntjes op: ‘Op www.adhdenvoeding.nl– een site van het ADHD Research Centrum waar het onderzoek naar het dieet wordt uitgevoerd – dat het dieet voor volwassenen te zwaar en te belastend is. Te zwaar voor volwassenen… maar niet te zwaar voor kinderen die nog geen ‘nee’ kunnen zeggen.‘

De diagnose niet stellen: maar wat dan wel?

In plaats van uit te zoeken in welk hokje van de DSM een kind het beste past, pleit Batstra voor verklarende diagnostiek waarbij de vraag: ‘Waarom doet het kind wat het doet‘ centraal staat. Stel dat een kind bijvoorbeeld alleen driftig wordt wanneer zijn ouders ruzie maken, dan moet dáár de behandeling op worden afgestemd in plaats van het kind te diagnosticeren met ADHD, en Ritalin voor te schrijven.

Daarnaast doet Batstra een aantal algemene, pedagogisch getinte aanbevelingen waaronder kleinere klassen, betere begeleiding van leerkrachten en voorspelbaarheid.

Conclusie over Hoe voorkom je ADHD Door de diagnose niet te stellen

Laura Batstra’s boek ‘Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen‘ is net zo’n belangrijk boek voor ouders om te lezen als Marylse Eerkens boek ‘Wat doen we met de baby?‘

Zowel Batsra als Eerkens doen een verontrustend boekje open over een wereld waarin de belangen van het kind voorop zouden moeten staan, maar waarin onderzoeksresultaten en adviezen gekleurd worden door andere, vaak financiële, belangen.

Ook als je kind geen gedragskenmerken heeft die beschreven worden als ADHD, is het goed je bewust te worden van de rol van de farmaceutische industrie in het creëren van ziektebeelden en en medicatie. Bij Batsra gaat het over ADHD, maar wat te denken van bijvoorbeeld de promotie van het HPV-vaccin tegen baarmoederhalskanker?

Praktische informatie over Hoe voorkom je ADHD?

Hoe voorkom je ADH? Door de diagnose niet te stellen, is voor 24,95 te bestellen bij onze boekenpartner Bol.com.