Ik ben arm: zit armoede in 'the eye of the beholder'?

'1 op de 9 kinderen in Nederland groeit op bij ouders die non-stop de eindjes aan elkaar moet knopen.'

Op school douchen omdat het water is afgesloten. 


Nooit een verjaardagsfeestje 


Drie keer per week soep en een boterham als avondeten. 

Dit zijn een paar van de voorbeelden op de achterkant van het boek Ik ben arm van de LINDA.foundation.

In dit boek vertellen ouders, kinderen, docenten en hulpverleners over hun ervaringen met armoede.

Ik vind 'niet op vakantie kunnen' eigenlijk geen armoede

Nou moet ik eerlijk zeggen dat ik soms een beetje struikel als er wordt geïmpliceerd dat je arm bent als je niet op vakantie kunt.

Persoonlijk vind ik op vakantie gaan in de categorie luxe vallen. Maar goed, ik heb gelezen dat het echt heel erg is als je niet op vakantie kunt als je dat eigenlijk wel graag wilt. Ook omdat het voor veel mensen een manier is om even te ontspannen en uit de narigheid te ontsnappen. Dus dat wil ik dan best aannemen.

Maar voor mij persoonlijk zie ik armoede meer als geen dak meer boven je hoofd hebben, en honger lijden omdat je je geen eten kunt veroorloven. 

En sommige mensen in het boek Ik ben arm leven inderdaad met die voortdurende angst.

Ik ben arm

Als ik goed heb geteld staan er in totaal 36 verhalen in Ik ben arm. Ze worden verteld in de ik-vorm en zijn afwisselend van kinderen, ouders, hulpverleners en leerkrachten. Maar het zijn vooral ervaringsverhalen van mensen die kampen met geldproblemen.

Kwetsbaar

Wat opvalt is de kwetsbaarheid.

Het zijn mensen die doorgaans door een combinatie van onfortuinlijke gebeurtenissen financieel in de problemen zijn geraakt. Denk aan een echtscheiding, ongeluk, ontslag of faillissement.

De scheidslijn tussen je goed financieel kunnen rennen, en in de problemen komen lijkt erg klein.

Verder vond ik het interessant om te lezen dat het voor veel mensen een opluchting was als ze onder bewind werden gesteld. Dat betekende namelijk rust, en ze hoefden niet langer bang te zijn dakloos te worden. Ik dacht altijd dat mensen het verschrikkelijk vonden om met een bewindvoerder te maken te krijgen, maar het kan dus ook positief worden ervaren.

Wat is armoede?

Volgens de Verenigde Naties is armoede: 'het niet kunnen voorzien in de eerste levensbehoeften.' Maar wat zijn dan die 'eerste levensbehoeften'?

Daarover zijn de meningen verdeeld. Op Wikipedia geven ze de volgende twee mogelijke definities:

• De minimale kosten van eten, kleding, vorm van onderdak, medische zorg
• Het onderhouden van zodanige contacten dat men op een relevante wijze deelneemt aan het maatschappelijk verkeer.

Toch blijf ik erbij dat we in Nederland dingen soms wat snel als armoede betitelen.

Neem nou het verhaal van Matthijs, die les geeft op een basisschool.

Hij constateert dat er onder de kinderen die in armoede leven geen schaamte is. Er wordt niemand gepest, ook al lopen ze in afdankertjes. Je zou denken: wat fijn! Maar Matthijs vindt dit juist 'schrijnend'.

'Ik vind het schrijnend dat ze niet beter weten. De gemeente zet kansarme kinderen bij elkaar, maar als er niemand is aan wie kinderen zich kunnen optrekken hoe kunnen ze dit leven dan ooit ontstijgen?'

Ik kan er niets aan doen, maar dit roept bij mij de vraag op: 'Is hun leven dan zo erg?' Als deze kinderen er zelf geen problemen mee hebben? Wie zijn wij om er een norm op te leggen, en vervolgens te verklaren dat het niet genoeg is?

Armoede zit in 'the eye of the beholder'?

Het roept bij mij associaties op met zendingsdrang. Kan armoede soms net als schoonheid 'in the eye of the beholder' zitten?

Wat de één een minimalistische leefstijl noemt, vindt een ander misschien wel armoedig. Sommige mensen kiezen juist voor afdankertjes omdat ze duurzamer willen leven.

Anne van 11 zegt aan het eind van haar verhaal:

'Het is leuk als je af en toe iets kunt kopen, meer ook niet. Ik vind dat je rijk bent als je een fijn huis en vrienden hebt, en gezond bent. Ik ben dus eigenlijk hartstikke rijk.'

Tot slot

De boodschap van Ik ben arm is dat mensen die in armoede leven niet lui of stom zijn. Ze hebben pech gehad, en het kan iedereen overkomen.

Oordeel dus niet.

Zeker niet in deze tijden van corona, waarin bij veel mensen hun financiële zekerheid onder druk staat.

Over het boek Ik ben arm

Ik ben arm leest makkelijk weg, en is prettig vormgegeven. Wie houdt van korte persoonlijke verhalen, zal dit zeker een interessant boek vinden.

Praktische informatie over Ik ben arm

Het Ik ben arm boekje is voor 7,95 te koop op de site lindafoundation.nl. Je kunt het ook lenen in de bibliotheek!

Blijf op de hoogte en neem een gratis emailabonnement!

Enter your email address:

Delivered by FeedBurner