Het lijkt wel een drieluik: in korte tijd kwamen er drie kritische boeken uit over de opvoedkundige kwaliteiten van de huidige generatie ouders, en de kinderen die hun opvoedingsstijl oplevert.

De pretparkgeneratie: Ikke, ikke, ikke en de rest kan stikke

Allereerst was daar Iris Pronks boek ‘Waarom ik geen strenge moeder ben‘, gevolgd door Willem de Jongs boek ‘Het verwende kind syndroom‘. En nu is daar ‘De pretparkgeneratie‘ van Aryan van der Leij. Voor zijn emeritaat was van der Leij hoogleraar orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam. Maar De pretparkgeneratie schreef hij als ervaringsdeskundige, niet als wetenschapper. Van der Leij ‘nam’ in zijn eigen woorden nog een tweede keer kinderen, en is vader van een vierendertig-  en zesendertigjarige, en een dertien- en vijftienjarige.

De oorzaak van de pretparkgeneratie: gebrekkige opvoeding

Net als Iris Pronk en Willem de Jong constateert van der Leij dat kinderen tegenwoordig vrij grenzeloos worden opgevoed. De Jong noemt dat ‘verwend’, van der Leij ziet het als een kenmerk van wat hij de pretpark generatie noemt. De pretpark generatie staat model voor mensen voor wie het altijd leuk moet zijn. Het gaat niet om fatsoen, of een degelijk burger zijn, maar om het naar je zin hebben.

Het ontstaan van de pretparkgeneratie

Van der Leij geeft een historische schets van het ontstaan van de pretparkgeneratie, en onderscheidt drie fases:

1. 1945 – De oerpretparkgeneratie, geboren na de oorlog, en bij ons bekend als ‘babyboomers’ en ‘opa en oma’
2. 1965 – De voorpretparkgeneratie, onze ouders
3. 1990 – De pretparkgeneratie, onze kinderen

Pretparkgeneratie: alles moet leuk zijn en behoeftebevrediging staat voorop

De pretparkgeneratie is het resultaat van een maatschappelijke ontwikkeling die begon na de tweede wereldoorlog, waarin individualisering en het streven naar persoonlijk geluk centraal stonden. Bestaande autoriteiten als kerk, verenigingen, onderwijzers verloren hun gezag. Voortaan bepaalde men het zelf wel. In zo’n sfeer ging je je als ouder niet autoritair opstellen!

De ouders van de pretparkgeneratie kreeg daardoor onvoldoende grenzen mee van de voorpretparkgeneratie, en stellen daardoor op hun beurt weer te weinig grenzen aan hún kinderen. Het gevolg is een gebrek aan moreel besef: kinderen leren niet meer rekening te houden met anderen. Het eigen geluk staat centraal. Die gebrekkige morele ontwikkeling zorgde er bijvoorbeeld voor dat een grensrechter werd doodgeschopt.

Tel daarbij op de razendsnelle opkomst van de nieuwe media, en je hebt een recept voor huftertjes in de dop.

Over het boek De pretparkgeneratie: goed en prettig geschreven

Van der Leij schetst een zorgelijk beeld van onze maatschappij. Hij doet dat grondig, met humor en een goede onderbouwing. Hij zegt dat anno 2013 de oneliner regeert, en kan er zelf ook wat van! Een greep uit van der Leij’s eigen oneliners:

• ‘De emotie regeert, de rede ligt knock-out in de touwen.’
• ‘Zo wordt er buiten het onderwijs geld verdiend aan de makke van een systeem waarvoor wij met zijn allen belsating betalen.’
• ‘Nadat hun kinderen jarenlang zijn achtervolgd door het leerlingvolgsysteem, krijgen ze nog een batterij toetsen die zwaar meewegen in het advies voor vervolgonderwijs.’
• ‘Inmiddels zijn de toeters en bellen en de ballenbakken niet meer aan te slepen en begint Nederland steeds meer op één groot kindgericht pretparkland te lijken.’

En passant behandelt van der Leij een hele reeks belangrijke thema’s die anno 2013 actueel zijn, zoals

• de problemen met Marokkaanse jongeren
• de toename van diagnoses als ADHD
• voetbalouders het nieuwe leren
• alchoholmisbruik
• gameverslaving en twitterverslaving. Zo schrijft hij dat vooral jongens slachtoffer worden van gameverslaving, terwijl meisjes vatbaar zijn voor een verslaving aan Twitter!
• peuters schreeuwen veel en zorgen voor geluidsoverlast
• hangjongeren
• pesten
• agressie tegen hulpverleners en autoriteiten

Ouders moeten weer echt gaan opvoeden

Van der Leij was eigenlijk niet van plan met ideeën voor oplossingen te komen. Hij wilde niet het zoveelste pedagogenboek te schrijven, en vermoedde dat juist de mensen die zijn adviezen het meest nodig hebben, zijn boek toch niet zullen lezen. Maar de ‘morele druk’ was zo hoog dat hij toch twee hoofdstukken wijdt aan mogelijke oplossingen.

In het algemeen komt het er op neer dat ouders hun verantwoordelijkheid als volwassene moeten nemen, en niet eeuwig kind moeten willen blijven. Je moet je kind opvoeden: een kind voedt namelijk niet zichzelf op. Daar hoort duidelijke grenzen stellen bij.

‘Een uitgebalanceerd geweten op basis van empathie, is de het hoogste goed dat je als ouder in je kind kunt helpen ontwikkelen.’

Praktische informatie

Het Moederfront raadt De pretparkgeneratie van harte aan!

De pretparkgeneratie is voor 19,95 te koop bij Bol.com.

Interview met Aryan van der Leij in ‘Altijd wat’.

Van der Leij: ‘Wat deze generatie mist, is wat ouders hen niet leren.’

Zie ook baby als model.