Vierhonderd euro per maand er op achteruit. Dat was het bedrag dat de deelnemers aan het discussieprogramma Debat op 2, per maand gemiddeld extra gaan betalen door de bezuinigingen op de kinderopvang. Wat zijn hiervan de gevolgen voor de (vrouwelijke) arbeidsparticipatie? Dat was de centrale vraagstelling van Debat op 2 op woensdagavond 2 januari 2012.

‘De crèche is goed voor de ontwikkeling van mijn kind’, ‘Het Zweedse systeem is  ideaal’ en ‘De aarde is plat’

Tekenend voor de huidige Zeitgeist was het introfilmpje met ‘werkende moeder’ Annet Koster, die zei dat  haar baan haar het gevoel geeft ‘met iets bezig zijn wat er daadwerkelijk toe doet.’ Het is een trieste dag wanneer ouders zich alleen nog maar nuttig voelen als ze betaalde arbeid verrichten, en zaken als zorg en opvoeding gezien worden als bezigheden die er niet toe doen.

Mijn kind wordt zoo sociaal van de crèche!

Ook had ogenschijnlijk geen enkele deelnemer Marylse Eerkens boek ‘Wat doen we met de baby?‘ gelezen. Want her en der pochten vrouwen hoe goed hun kinderen zich wel niet ontwikkelden door de crèche, terwijl Eerkens overtuigend aantoont dat de crèche, in ieder geval voor baby’s, niet goed is. En er zijn diverse onderzoeken die vraagtekens zetten bij de stelling dat de crèche de sociale ontwikkeling van kinderen bevordert.

Is de crèche echt goed voor de ontwikkeling?

Arie Boomsma probeerde één van de weinige mannelijke aanwezigen, Ed Buitenhek (Kinderopvang Deskundige), dan ook te verleiden tot een uitspraak over het waarheidsgehalte van deze juichkreten over de positieve invloed van de crèche op de ontwikkeling, maar Buitenhek draaide vakkundig om de hete brei heen, en liet zich geen duidelijke uitspraak ontlokken.

Was het hier maar Zweden!

Ook Phaedra Werkhovens (hoofdredacteur Fabulous Mama) verzuchting: ‘Hadden we hier maar het Zweedse systeem’ kon op bijval rekenen, en kreeg spontaan een klaterend applaus. En dat terwijl Zweden helemáál niet zo’n Walhalla is. Ouders en kinderen leven daar in gescheiden werelden, en ouders durven niet meer op zichzelf te vertrouwen om hun kinderen op te voeden.

Archaïsche vraagstelling

Er waren slechts twee mannen zichtbaar in het publiek (Ed Buitenhek en Gjalt Jellesma van Boink), en de vraagstellingen waren ronduit archaïsch: ‘Wat betekent de bezuiniging voor werkende moeders? Zullen zij overwegen te stoppen of minderen met werken als hun verdiensten niet meer opwegen tegen de kosten van de opvang? Dwingen de bezuinigingen vrouwen tot een keuze tussen kind of carrière?’

Gaan we terug naar af?

Gespreksleider Arie Boomsma vroeg zich af we ’terug naar af gaan’, en met deze vraagstelling lijkt dat inderdaad het geval. Want waren we dit station niet allang gepasseerd, en zijn zorg en opvoeding ondertussen niet een gedeelde verantwoordelijkheid? Het was een vreemde paradox: enerzijds de moderne carrièrevrouw die luidkeels opkomt voor haar recht om carrière te maken, anderzijds de gedateerde vraagstelling.

Vrouwen hadden niet voor niets lang haar!

Overigens beweerde juist één van de moderne carrièrevrouwen dat kinderen het liefst bij hun moeder zijn, en dat vrouwen daarom altijd lang haar hadden vroeger: dan konden kinderen zich daar aan vastgrijpen. Helaas vroeg Boomsma niet hoe ze dit rijmde met haar kind naar de crèche brengen. Maar toegegeven: deze moeder had dan ook vrij kort haar.

Roepende in de woestijn

Beatrijs Hofland, theologe en thuisblijfmoeder van vier kinderen, weerde zich dapper tussen het carrièregeweld met haar omschrijving van quality time als er zijn voor je kind op het moment dat het je nodig heeft, maar er was weinig animo voor haar visie.

Eén van de carrièremoeders vertelde trots hoe ze overal mensen voor inhuurde (huishouden, strijken, was, tuin etc.) zodat zíj quality time met haar kinderen kon doorbrengen. Maar welk kind zit te wachten op ’s avonds een uurtje quality time, als hij om drie uur ’s middags valt? Beatrijs Hofland betoogde dat dát is waar het omgaat: dat je er bent voor je kind, om zelf die pleister te pakken.

Jij gaat van een koude kermis thuiskomen, dom Thuisblijfmoedertje!

Maar haar woorden waren aan dovemansoren gericht, en de bekende argumenten van ‘1 op de 3 huwelijken strandt’, ‘Je man kan wel dood neervallen’ en ‘Denk maar niet dat je er weer tussen komt op de arbeidsmarkt’ werden op haar afgevuurd. Overigens is ook dit laatste, belegen dreigement paradoxaal: als de tekorten op de arbeidsmarkt daadwerkelijk zo dramatisch gaan worden, zijn dan niet zélfs uitgerangeerde Thuisblijfmoeders met een gat in hun CV van harte welkom?

Thuisblijfmoeder krijgt het laatste woord

Het was dan ook een mooi moment toen presentator Arie Boomsma Beatrijs Hofland letterlijk en figuurlijk het laatste woord gaf! En dat was: ‘Kijk naar het belang van je kind.’

Meer weten?

Lees hier het persbericht van Debat op 2 over de uitzending.

Bekijk nu de uitzending van Debat op 2!