Hoe is het voor de partner van een Thuisblijfmoeder om de kostwinner te zijn in een maatschappij die is ingsteld op anderhalf- en tweeverdieners?

Pepijn (30) echtgenoot van Christel vertelt zijn kant van het verhaal. Pepijn en Christel hebben samen een zoon Seth (5) en Pepijn werkt als business consultant bij een rijksinstituut in het midden van het land.

Wanneer kozen jullie er voor dat je partner fulltime ging zorgen?

Toen Christel in verwachting raakte, werkte ze nog parttime in de kinderopvang. Voor ons verwachte kindje hadden we aanvankelijk een gastouder geregeld. Maar nadat Seth geboren was, voelde het toch niet goed hem daar hele dagen naartoe te brengen. Christel is daarom na haar kraamverlof één dag gaan werken en ik werk sindsdien vier dagen. Zo was er altijd een ouder thuis om voor Seth te zorgen. Hoewel Christel het moederschap altijd meer ambieerde dan een carrière, duurde het nog tweeënhalf jaar voordat we het aandurfden dat Christel haar baan op zegde.

Was er een bepaalde aanleiding?

Niet per sé, het had meer een lange aanloop. Als je besluit dat één ouder fulltime voor de kinderen zorgt, betekent dat voor de meeste stellen minder inkomsten. Zo ook voor ons. Dat is iets waaraan we onze lifestyle moesten aanpassen. Het heeft ons best wat tijd gekost om aan die nieuwe situatie te wennen. Maar dat was niet de aanleiding voor onze beslissing, onze motivatie was van andere aard.

Kinderdagverblijf druk en gehaast

Al ruim voordat Christel in verwachting was, waren we niet van plan onze toekomstige kinderen naar een kinderdagverblijf brengen. Christel wist door haar werkervaring hoe druk en gehaast het soms op kinderdagverblijven is. Ons beeld van het KDV was dus niet zo positief. Daarom hadden we in eerste instantie via de kinderopvang een gastouder geregeld.

Visie op de opvoeding

Daarnaast was ons uitgangspunt te kijken naar de behoefte van het kind. Seth was als pasgeborene volledig afhankelijk van ons, en die afhankelijkheid blijft. Zeker in het eerste levensjaar. Omdat we die verantwoordelijkheid niet konden delen met gelijkgestemden, besloten we dat er thuis altijd tenminste één ouder de zorg op zich zou nemen.


Was er nog discussie over wíé er thuis ging blijven om te zorgen?

Nee, ik heb het meeste carrièreperspectief en ik vind mijn werk veel te leuk, dus ik zou fulltime blijven werken. Gelukkig dacht Christel daar precies zo over. Ik zou dan ook niet willen ruilen.

Waarom wel/niet? Wat waren de overwegingen?

Laat me dit voorop stellen: we zorgen samen voor Seth. Van de 168 uur in een week ben ik ongeveer 40 uur buitenshuis aan het werk. De tijd dat ik niet buitenshuis werk, en dat is dus ruim driekwart van de week, houd ik mij net zo bezig met de zorg voor Seth als Christel.

Maar fulltime zorgen voor, met name kleine kinderen, vind ik in eerste instantie geen mannentaak. Baby’s hebben evolutionair gezien nog steeds dezelfde behoeften als in de prehistorie. Ze verwachten liefde, geborgenheid en voedsel. Veel knuffelen, huid-op-huid contact en borstvoeding. Dat is voor de hechting, en later voor het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid, erg belangrijk. Dus daarin moet je voorzien. Doe je dat niet, dan heeft je kind geen goede basis. Pas als je kind zowel fysiek als emotioneel zelfstandig is, kun je je kind loslaten. En dat is niet al na drie weken of drie maanden. Of na drie jaar.

Een moeder kan zeker in de eerste paar jaar, het beste in die behoeften voorzien. Ik heb die zachte borsten immers niet. Daarom zegde Christel uiteindelijk haar baan volledig op; het voelde voor haar niet goed om níet bij Seth te zijn. Eigenlijk is dat ook wel logisch: net als baby's zijn wij  evolutionair ook niet zoveel veranderd in de laatste millennia.

Hoe ervaar je het om in je eentje de kost te moeten verdienen in een anderhalf/tweeverdieners maatschappij?

Het is maar net wat je belangrijk vind. Gelukkig heb ik een goede baan en verdien ik goed, maar er zijn wel dingen die nu niet meer kunnen doen, zoals verre vakanties. Maar ik mis dat niet.

We consuminderen wel. Niet alleen vanuit financiële noodzaak, maar ook omdat we Seth willen mee geven dat het in het leven niet om geld verdienen en spullen gaat, maar om de zorg voor elkaar en het milieu.


Wat vind je van het overheidsbeleid dat wil dat alle vrouwen buitenshuis gaan werken?

Dat jaagt de economie lekker aan. Want als beide ouders werken, moet er iemand worden ingehuurd om op de kids te passen, iemand die de tuin doet, iemand die het eten kookt, iemand die de hond uit laat. Zonder gekheid: is daarbij ook nagedacht over de lange termijn gevolgen op  de emotionele en sociale ontwikkeling van onze kinderen? In wiens belang wil je handelen?

Ik hoor vaak dat Christel niet werkt, maar wie zegt dat dat zo is? Ze geeft voorlichting voor de VBN, draagconsulten in de avonduren en schrijft daarnaast voor een magazine. In haar vrije uurtjes blogt ze ook nog, waarmee ze heel veel ouders inspireert. Naast haar zorg voor Seth, lijkt mij dat óók een waardevolle bijdrage voor onze maatschappij. Het beeld dat thuisblijfmoeders niets doen klopt dus echt niet altijd.

Wat vind je er van dat je partner financieel afhankelijk van jou is?

Christel en ik hebben voor elkaar gekozen. Dat brengt verantwoordelijkheden en afhankelijkheden met zich mee, ook op financieel vlak. Een veel gehoord argument is dat diegene die geen baan meer heeft, nooit meer aan de bak komt, of het met een schamel loon moet zien te doen, in geval van scheiding. Maar wij leven niet vanuit die angst. En als ik onverhoopt vroeg overlijd dan hebben we daar prima voorzieningen voor getroffen.

Hoe reageert je omgeving op het feit dat je partner fulltime thuis is?

Vaak reageert men terughoudend met de standaard argumenten: het is slecht voor je carrière, of slecht voor de sociale ontwikkeling van je kind. Als ik uitleg waarom wij dat anders zien, krijg ik meer begrip. Thuisblijven is duidelijk niet de norm. Maar daar zit ik niet mee, wij hebben hier bewust voor gekozen en als het nodig is kan ik dat prima beargumenteren.


Wat vind je de voordelen van een thuisblijvende partner? Zijn er ook nadelen?

Natuurlijk vind ook ik minder inkomsten wel eens lastig, of stoor ik me wel eens aan ongefundeerde opmerkingen, maar dat zijn geen onoverkomelijke zaken. Echte nadelen zijn er voor ons dus simpelweg niet.


Hoe zie je de toekomst?

Dat hangt af vanuit welk perspectief je dat bekijkt, met ons gezin zit dat wel goed. Maar de toekomst van onze maatschappij ligt in handen van onze kinderen. Ik denk dat veel kinderen van nu straks enkel in hun eigen belang handelen. In de huidige maatschappij ligt de focus op geld, status en macht. Kinderen krijgen continue de boodschap dat kennis belangrijk is, want alleen daarmee verwerf je dat. Maar niet iedereen heeft het in zich om hartchirurg te worden. En er zijn vast ook meisjes die als ze groot zijn gewoon lekker willen moederen. Dat moet toch kunnen?


Wat vind je van Elma Drayers boek: 'Verwende prinsesjes' waarmee ze de Nederlandse vrouwen bedoelt?

Dat mevrouw Drayer alle vrouwen de arbeidsmarkt wil opjagen, moet zij weten, maar wat mij betreft is dat een recht en geen plicht. Dat kun je niet afdwingen.

Drayer heeft haar opiniestuk voornamelijk gebaseerd op de respons van veelal hoogopgeleide vrouwen die samenwonen of gtrouwd zijn. Daar valt een derde van alle vrouwen in Nederland al niet onder. Waar is bijvoorbeeld de alleenstaande moeder met kinderen? Of de wat lager opgeleide, maar gelukkige huisvrouw?

Het enige dat ik wel met haar eens ben, is dat er meer aandacht mag komen voor de financiële risico’s van het thuisblijven of parttime werken. Maar alle vrouwen fulltime laten werken neemt die risico’s echt niet weg, het maskeert ze alleen maar. Dan doen we nog steeds mee in de ratrace van twee auto’s onder de carport en drie keer per jaar op vakantie.

Waar we vanaf zouden moeten is die tweeverdienersmentaliteit. Dan houd je geld over voor de belangrijke zaken en hóeven vrouwen (of mannen) niet per sé te werken. Het gaat er in mijn optiek dan ook om dat wat je doet, je dat bewust doet. Denk goed na over je keuzes, en weeg de voor- en nadelen zorgvuldig af. Die bewustwording geldt voor iedereen, alleenstaand of met een partner: moeders, mannen, vrouwen én vaders.

Het verbaast mij enigszins dat Drayer ‘hartstochtelijk gelooft in het individu’. Als dat zo is, waarom moeten alle vrouwen dan zijn zoals zij dat wil? Wie er gelijk heeft, zal altijd een welles-nietes-spelletje blijven. Ik vind mevrouw Drayer zelf erg klinken als een verwend prinsesje.