De idylle van het moederschap voorbij: maar bestond er wel een idylle?
Het was dag vier in de kraamtijd, 12 jaar geleden, en met pijnlijk gespannen borsten en trekkende hechtingen stond ik de verloskundige te woord.
De tranen zaten hoog.
‘Geníét je wel genoeg?!’
Terugkijkend weet ik wat hier gebeurde: ik was het slachtoffer van de zogenoemde ‘hedonistische visie op het moederschap‘! In deze visie ligt de nadruk op ‘geluk en genot in relatie tot het moederschap’. Het is één en al rozengeur en maneschijn wat er blinkt. Maar is dat in het dagelijks leven ook zo?
De foto op de cover van Josje Weustens proefschrift De idylle voorbij spreekt boekdelen!
Josje Weusten: De idylle voorbij
Josje Weusten constateert in haar proefschrift, dat in Nederland een ‘hedonistisch moederschapsideaal’ heerst. Ze onderzocht hoe het moederschap wordt afgeschilderd in Nederlandse literatuur, en concludeert dat het moederschap in bóéken niet bepaald van een leien dakje gaat.
4 boeken geanalyseerd
Weusten analyseerde de volgende vier Nederlandse boeken:
- De reis naar het kind van Vonne van der Meer
- Nieuwe buren van Saskia Noort
- Een hart van steen van Renate Dorrestein
- Met onbekende bestemming van Maya Rasker
Over het hedonistisch moederschapsideaal
De hedonistische visie op het moederschap begon volgens Weusten in de jaren 70, en nam een grote vlucht in de jaren 80. Onder andere door de pil werd het moederschap steeds meer een lifestyle keuze. Mocht het allemaal nogal tegenvallen, dan is het een gevalletje van: ‘Eigen schuld, dikke bult’. Je hebt er immers zelf voor gekozen?!
Boeken kunnen dienen om dit hedonistische ideaal te ontkrachten
Weusten concludeert dat er een grote tegenstelling is tussen de maatschappelijke norm over het moederschap, en het moederschap in Literatuur. Romans zouden als breekijzer kunnen dienen om het moderne, dwingende beeld van het (te) rooskleurige moederschap te ontmantelen.
Noot van de redactie: hoe zit het met Chicklit?
Weusten heeft zich voor haar onderzoek beperkt tot ‘Literatuur’ met een hoofdletter. Het zou interessant zijn ook de rol van Chicklit te onderzoeken, en de manier waarop het moederschap in dit genre wordt neergezet!
In de meeste chicklit boeken worden moeders namelijk afgeschilderd als ploeterende wezens, die zich moeizaam een weg door het leven jongleren.
Dit luchtige genre staat dus haaks op de heersende norm dat het moederschap ‘vet genieten’ is.
Interessant! Dank je wel. Het verheldert mijn kijk op … moederen.