Dat is de titel van het boek van Ragna Heidweiller.
Op de cover staat veelbelovend: ‘Handboek voor een nieuwe rolverdeling’.
In voor-en tegenspoed
In voor-en tegenspoed betoogt Ragna dat we allemaal bepaald worden door onze opvoeding, de cultuur waarin we opgroeiden en de normen en waarden van de maatschappij waarin we leven.
Hierdoor hebben we allerlei onbewuste aannames en ideeën ingeslikt die nu onze keuzes kleuren.
Zoals dat Nederlandse vrouwen massaal kiezen voor deeltijdwerk.
Ragna wil met haar boek onder andere stellen helpen om zich bewust te worden van deze onderliggende normen en waarden.
In voor-en tegenspoed: informatief zelfhulpboek + ervaringsverhalen
Het boek bestaat in zekere zin uit 3 lijnen:
Een uitgebreid essay over de huidige stand van zaken, en de geschiedenis die daartoe heeft geleid.
Een zelfhulpboek voor stellen om de dingen op een rijtje te zetten, en tot een goede rolverdeling te komen.
Persoonlijke verhalen van onder andere Ragna, naar man Samuel en andere ouders.
Waarom doen vrouwen vaak meer thuis?
Rode draad in het boek In voor- en tegenspoed is de paradox, dat stellen zeggen dat ze een gelijkwaardige taakverdeling willen, maar dat zo gauw er kinderen komen ze in traditionele rollen vervallen.
Ragna schrijft dat uiteindelijk slechts 16% van de ouders arbeid en zorg gelijk verdeelt.
Mentale last en emotiewerk
Een belangrijk begrip in dit verband is de term ‘mentale last’. Dat is zeg maar de rol die veel vrouwen hebben als manager van het gezin. Ze weten wanneer alle afspraken zijn, dat het brood bijna op is, etc. Ook al is hun partner behulpzaam, die draagt vaak veel minder die mentale last.
Daarnaast is er emotiewerk: ‘de zorg voor het welzijn van anderen.’
De combinatie van mentale last en emotiewerk is volgens Ragna ‘onzichtbare arbeid’. Het wordt gedaan, maar is niet echt zichtbaar. Dit deed me denken aan huishoudelijk werk! Dat zie je vaak ook pas als het niet meer gedaan wordt…
Onbetaalde arbeid wordt niet gewaardeerd
Eén van de sterke punten van Ragna in In voor en tegenspoed vind ik dat ze benoemt dat onbetaald werk ook waarde heeft, maar dat dit in onze huidige cultuur niet wordt erkent.
Maar in plaats van dat ze dit probleem aanpakt, pleit Ragna er voor dat meer vrouwen betaalde arbeid gaan doen, en mannen meer onbetaald werk = zorgarbeid.
Ragna vervalt in het oude cliché
Daarmee belandt Ragna in de bekende fuik, en biedt haar boek uiteindelijk niets nieuws onder de zon.
Het is weer het bekende verhaal dat vrouwen weliswaar dénken dat ze een bewuste keuze maken om fulltime voor de kinderen te zorgen, of parttime buitenshuis te werken, maar dat dit komt door de moederschapsideologie en de manier waarop onze maatschappij is ingericht. Ragna:
‘Hoewel de constructie ‘kostwinner met huisvrouw’ niet langer het ideaal is, is het stereotiepe beeld van goede ouders daar nog wel op gebaseerd en hebben we dat geïnternaliseerd.’
De oplossing?
De arbeidsparticipatie ideologie: gratis kinderopvang, zodat meer mensen buitenshuis betaalde arbeid kunnen doen.
Het is precies dezelfde valkuil als de zogenaamd neutrale documentaire Waarom werken vrouwen niet?
Ik moet weer denken aan de stelling dat het feminisme zich heeft laten kapen door het kapitalisme.
Ragna bij De Balie
Een gesprek over de vraag waarom we zo vaak vervallen in traditionele rolverdelingen.
Mijn conclusie over In voor- en tegenspoed
Ragna heeft zich goed gedocumenteerd, en haar boek biedt veel goede informatie. Daarom vind ik het jammer dat ze uiteindelijk vervalt in de oude zogenaamde wake-up call:
Vrouwen jullie keuzes worden bepaald door de maatschappij, en wij willen dat jullie je laten bepalen door het ideaal van betaalde arbeid.
Maar daarnaast is dit boek een goed verslag van vrouwenemancipatie en recente ontwikkelingen rondom zorg, gezin en werk.
Gebruik het als zelfhulpboek en leidraad voor gesprekken
Bovendien kunnen stellen het prima gebruiken om met elkaar in gesprek te gaan over de manier waarop zij hun gezin willen organiseren.
Zoals ik al zei, is In voor- en tegenspoed ook een soort zelfhulpboek. Achterin zitten bijvoorbeeld schema’s waarop je kunt aangeven wie voor welke taak verantwoordelijk is in huis.
Wat dat betreft is dit een goed boek om in je kast te hebben, of cadeau te geven als kraamcadeautje!
Huishoudbattle resultaat
Erg leuk zijn ook de kijk, doe en leestips achterin het boek. Zo is het bijvoorbeeld leuk om de Huishoudbattle in te vullen, om te kijken hoe de huishoudelijke taken en mentale last verdeeld zijn! Hieronder mijn resultaten:
In voor- en tegenspoed kopen
In voor- en tegenspoed is voor 25 euro te koop bij bol.com of je lokale boekhandel. Het is prachtig en luxueus vormgegeven met dikke bladzijden, en kleurrijke prints.
Het is prima dat de overheid arbeidsparticipatie promoot, en de combinatie kind-baan vergemakkelijkt. Maar belangrijker is een overheid die een samenleving creëert waarin mensen de keuzes kunnen maken die ze zélf belangrijk vinden. Dat vindt Tilburgse hoogleraar, en econoom, Jan van Ours. Van Ours snapt de motivatie van de overheid wel: ‘We krijgen straks te…
Helaas worden fulltime Thuisblijfmoeders er nog geregeld van beschuldigd dat ze ‘niets doen’, en wordt er denigrerend gesproken over ’thuis zitten’. Wij zijn onderzoekster Veerle Miranda, dan ook zeer erkentelijk voor haar duidelijke definitie van ‘niets doen’ versus ‘onbetaald werk’ doen! Onbetaald werk = Onbetaald werk is de productie van goederen en diensten door leden…
Theoloog, en adjunct-hoofdredacteur van het Nederlands Dagblad, Koert van Bekkum, vraagt zich af: ‘Wie luidt de noodklok?’ Hij heeft het over de discussie over het invriezen van eicellen, zodat vrouwen eerst carrière kunnen maken, en op latere leeftijd nog kinderen kunnen krijgen. Volgens hem gaat achter deze discussie een dieper liggend probleem schuil. Namelijk het…
Femke Halsema was verantwoordelijk voor de term ‘aanrechtsusbidie‘ een aanduiding van de zogenaamde Algemene Heffingskorting die volgens haar vrouwen thuis achter het aanrecht hield. Tweede Kamerlid Mei Li Vos komt met de term: ‘Cupcake-zzp’ers‘ oftewel ‘Vrouwen die leuke dingetjes verkopen zoals zelfgemaakte sierden, reikicursussen tot cupcakes.’ Eerder noemde Elma Drayer Nederlandse vrouwen ‘verwende prinsesjes‘, in de…
Jet Bussemaker, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, draaide vlak voor Moederdag de duimschroeven even aan door te verkondigen dat te veel vrouwen ’teren op de zak hun man’. Vrouwen kunnen zich beter schuldig voelen over het feit dat ze te weinig bijdragen aan de maatschappij dan over afwezig zijn in hun gezin, aldus Bussemaker. Zorgen…
Jos van Venrooij (48) deelt al zestien jaar lief en leed met zijn vrouw. Samen hebben ze twee kinderen. Uit een eerder huwelijk heeft Jos een tweeëntwintigjarige dochter. Jos is huisman en zijn vrouw werkt fulltime als docente in het speciaal onderwijs en is daar inmiddels ook locatieleidster. Wij interviewden Jos naar aanleiding van zijn…